Cedynia

Cedynia– miasto w północno-zachodniej Polsce, woj. zachodniopomorskie, powiat gryfiński.

Góra Czcibora (pomiędzy Cedynią a Osinowem Dolnym ) – miejsce upamiętniające zwycięską bitwę księcia Mieszka I z margrabią Hodonem stoczoną 24 czerwca 972 r. Czeka nas mała wspinaczka, bowiem do pomnika prowadzą schody w ilości 270 stopni. Na wzgórzu znajduje się 15 metrowy pomnik przedstawiający orła wzbijającego się do lotu a jego odsłonięcie  miało miejsce w 1972

Dokładnie takie słowa przeczytamy w prawie każdym serwisie pod hasłem "Cedynia". Problem polega na tym,że o bitwie wiadomo jedynie... że się odbyła i nie wiadomo nawet czy pod Cedynią, niektóre źródła podają jako miejsce bitwy- punkt oddalony o 100 km. Zainteresowanych odsyłam do dyskusji Czy bitwa pod Cedynią była pod Cedynią?

Podkład muzyczny : Horytnica 'Cedynia 972
 
1. Zapraszam do Cedyni :)

2.

3.

4.
U podnóża wzniesienia znajduje się mozaika przedstawiająca scenę walki polańskich wojów z Niemcami a w sąsiedztwie znajduje się fragment średniowiecznej osady.

5.

6.

7. To już centrum Cedyni i bardzo przydatny plan miasta z zaznaczonymi zabytkami.

8/9.
Wieża widokowa zbudowana została w 1895 r.  jako pomnik dla uczczenia poległych podczas wojen Prus z Danią w 1864 r., Austrią w 1866 r. i Francją w latach 1870-1871. Wieża wznosi się na 14 m i umożliwia podziwianie rozległej panoramy. 

 10.

 
 11.

12.
Ratusz zbudowany został w 1840 r. Posiadał bogaty wystrój elewacji. W 1966 r. podczas remontu zabytkową elewację zniszczono. W 1997 i 1998 r. odtworzono według zaleceń konserwatora. Obecnie ratusz jest siedzibą Urzędu Miejskiego.

13. Widoczny na pierwszym planie, zielony chaszcz, to pomnikowy okaz cisa pospolitego.

14. Niedaleko ratusza znajduje się fontanna  nawiązująca do bitwy, jaką rozegrano pod Cedynią w 972 r. Umieszczono w niej  trzy postacie stylizowane na średniowiecznych wojów.
 

15.

 16. Na jednym z budynków znajduj się resztka mozaiki.

17. Kościół p.w. Narodzenia NMP z kostki granitowej pochodzi z przełomu XIII/XIV w. Zbudowany na planie prostokąta  z wyodrębnionym prostokątnym prezbiterium i wieżą od strony zachodniej. Przebudowany został w XVIII i XIX w.

18/19

 20. Ponieważ kościół znajduje się w najwyższym punkcie miasta rozciąga się z niego piękny widok na okolicę i okoliczne zabudowania.

21.

22.

 
23. Dla mnie najważniejsza część wycieczki, kirkut.
Cmentarz żydowski w Cedyni (ul. Kościuszki) został założony prawdopodobnie w pierwszej połowie XIX wieku. Okres II wojny światowej cmentarz przetrwał w dość dobrym stanie. Dopiero lata powojenne spowodowały jego niszczenie i dewastację.

Henryk Szperka — nauczyciel z Cedyni, w następujący sposób opisywał powojenne losy cedyńskiej nekropolii: „W zeszłym roku zabrałem się za ustawianie nagrobków. Na początku miałem pomocnika, ale kończyć musiałem sam, tylko łopatą i łomem. I tak postawiłem te macewy, siedem, bo tyle tylko ocalało. Może są tu jeszcze gdzieś w ziemi obok inne, czekają żeby je wydobyć i przypomnieć? Zanim w sierpniu 2003 r. poustawiałem nagrobki, cmentarzem zajmował się znany w Cedyni kombatant Marceli Szablewski. Wraz z pomocnikami wydobył z ziemi i poukładał obok siebie tych siedem pozostałych macew. Jak przyjechałem tu w połowie lat siedemdziesiątych, kamieni było więcej, niektóre jeszcze stały. Było też trochę kości, bo wtedy prowadzili tu badania antropolodzy z Poznania. Wydobywając je z ziemi, poprzewracali macewy, których wtedy było jeszcze bardzo wiele. Cmentarz był bardzo duży, większy niż obecnie. Jak kopali, spotkałem swojego wykładowcę z Poznania. W czasie studiów trochę się go bałem, bo był groźny. Tutaj odczytywał i tłumaczył hebrajskie inskrypcje na nagrobkach. Stare napisy już się częściowo pozacierały, więc nakładali na nie specjalną kalkę i potem to odczytywali. Co stało się z płytami, nie wiem. Może część z nich znalazła się w biegnącym przez cmentarz wykopie, bo jakoś w tym czasie budowano kanalizację? Mówią też, że zostały wykorzystane do jakiejś budowy jako kamienne płyty. Nawet nie wiedziałem, że w Cedyni była tak duża społeczność żydowska [1]

24.

25/26.

27/28.

 29.

30. Kilka lat wcześniej przejeżdżaliśmy obok  rezerwatu przyrody "Wrzosowiska Cedyńskie im. inż. Wiesława Czyżewskiego". Rezerwat znajduje się na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego, 3 km na południowy zachód od Cedyni, po południowej stronie drogi nr "124" Cedynia-Osinów Dolny.
Akurat był to czas kwitnięcia wrzosów i postanowiliśmy zrobić przerwę w podróży. Rezerwat można oglądać jedynie z małej platformy widokowej.

31.

32.